Cmentarz przy ulicy Wąskiej

data powstania 1892 r.

Mapa dojazdu

Nowy cmentarz żydowski w Łomży, tzw. nowy kirkut znajduje się w Łomży przy ul. Wąskiej 69. Został założony w 1892 roku, po zapełnieniu starego cmentarza, poza terenem miasta, niedaleko drogi do Zambrowa. Ma kształt zbliżony do prostokąta z aleją przebiegającą przez środek oraz domem przedpogrzebowym położonym na granicy cmentarza od strony ul. Wąskiej. Funkcjonował n latach 1892 – 1941. Ostatni znany pochówek odbył się w 1941 roku. Podczas II wojny światowej teren cmentarz został zdewastowany przez Niemców. W chwili obecnej na powierzchni 1,9 ha zachowało się około 500 nagrobków. Teren cmentarza jest ogrodzony murem pochodzącym z różnych okresów historycznych. Na tym cmentarzu został pochowany Abraham Izaak Kamiński, aktor żydowski. W 1992 r. gościł w Łomży prezydent Izraela Chaim Herzog, który poszukiwał na terenie cmentarza grobów swoich przodków. Tu też znajduje się grób Juliana Karbowskiego, lekarza, radnego Łomży. Na macewie znajduje się napis w języku polskim. Jego brat Bronisław Karbowski, lekarz laryngolog, doktor medycyny, „bajończyk”, major rezerwy służby zdrowia Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej, zginął w Charkowie. 5 października 2007 został pośmiertnie awansowany do stopnia podpułkownika przez Ministra Obrony Narodowej.

Na nowym kirkucie zachował się murowany dom przedpogrzebowy zbudowany na początku XX wieku, który, podobnie jak cmentarz, wpisany został do rejestru zabytków. W jego wnętrzu zachowały się fragmenty fresku z cytatem z Talmudu. Obecnie budynek jest nieużytkowany. Od 1999 roku prace porządkowe na cmentarz prowadzone były przez Łomża Jewish Cemetery Foundation, amerykańską fundację ze stałym przedstawicielstwem w Łomży powstałą z inicjatywy pochodzącego z Łomży, mieszkającego w Stanach Zjednoczonych lekarza Pana Marka Kamińskiego . Fundacja ta z własnych środków przez lata systematycznie prowadziła działania zabezpieczające i konserwacyjne na cmentarzu. W chwili obecnej, nowy żydowski cmentarz w Łomży jest własnością gminy żydowskiej w Warszawie, w której imieniu zarządza nim Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego w Polsce mająca swoją siedzibę w Warszawie.

zobacz galerię